ARCHIWUM NATALII LL
Ważnym filarem działalności Fundacji ZW jest ochrona i promocja dziedzictwa artystycznego jednej z najważniejszych polskich artystek drugiej połowy XX wieku – Natalii LL.
Z myślą o stworzeniu jak najlepszego obszaru do badań dotyczących artystki, w zasobach fundacji powołane zostało Archiwum Natalii LL. Miejsce to jest przestrzenią, w której gromadzone są (w postaci oryginałów lub kopii – jeśli oryginał się nie zachował) materiały dotyczące twórczości artystki, jak również obszarów ściśle z nią związanych. Obecnie zbiór ten liczy kilka tysięcy numerów inwentarzowych. Wciąż jest powiększany i opracowywany. Jako zasób nigdy nie będzie zbiorem zamkniętym.
Zasoby te gromadzone były już kilka lat przed powołaniem fundacji. Ich główny obszar stanowią materiały przekazane przez artystkę jak również gromadzone przez twórców instytucji. Ważnym elementem są tu przede wszystkim zakupy oraz darowizny. Liczne katalogi ze względu na mały nakład wydawniczy są już niezwykle rzadkie. Fundacja może się poszczycić wieloma takimi woluminami. Przechowywane obiekty odzwierciedlają obraz twórczości Natalii LL na przestrzeni poszczególnych dekad. Wiele z nich posiada zreprodukowane prace artystki, których aktualne miejsce przechowywania nie jest ustalone. Ważnym elementem są również teksty samej artystki, jak również dokonania krytyków i historyków sztuki dotykające jej twórczości.
Rynek dzieł sztuki związany z postacią twórczyni obrazuje kolekcja katalogów aukcyjnych, na podstawie których można prześledzić, w pewnym sensie, kształtowanie się zainteresowania pracami Natalii LL przez kolekcjonerów. Wgląd w wystawy, w których brała udział umożliwia bogaty zbiór katalogów wystaw. Są one materialną pozostałością po pokazach, które w wielu przypadkach okazały się niezwykle ważne pod względem historii sztuki (pionierskie prezentacje nowych tendencji, sztuki feministycznej etc.).
Osobną grupą są druki ulotne, artystyczne czy publikacje i katalogi podarowane artystce przez przyjaciół (ostatnie posiadają często dedykacje dla artystki. Wśród twórców podpis swój złożył na przykład Hermann Nitsch). W podgrupie tej na szczególną uwagę zasługuje kompletny zbiór wydawnictw Galerii PERMAFO prowadzonej w latach 1970-1981 przez Natalię LL, Andrzeja Lachowicza, Zbigniewa Dłubaka i Antoniego Dzieduszyckiego we Wrocławiu.
Zainteresowania artystki często mające kluczowy wpływ na jej sztukę obrazują książki pochodzące z jej prywatnej biblioteki, składającej się głównie z literatury pięknej oraz dzieła filozofów.
Przez dłuższy okres twórczości, obok sztuki w klasycznym rozumieniu, Natalia LL wykonywała również prace projektowe. Fundacja w swoich zasobach przechowuje bogaty zbiór materiałów reklamowych, gazet, plakatów i katalogów stworzonych przez artystkę. Obiekty te związane z życiem codziennym wyróżniają się ciekawą formą, jak również idealną techniką wykonania. Artystka wykonywała fotografie reklamowe sprzętów domowych, pociągów, fotografie pejzażowe do kalendarzy, plakaty czy foldery do wystaw.
Fundacja prowadzi także bibliografię publikacji dotyczących artystki. Niektóre woluminy historyczne są wciąż poszukiwane. Instytucja stara się również w miarę swoich możliwości na bieżąco pozyskiwać nowo ukazujące się publikacje. Obok bibliografii prowadzony jest spis wystaw artystki z, o ile to możliwe, dokumentacją fotograficzną i archiwalną pokazów.
Osobną grupą obiektów przechowywanych w archiwum są fotografie. Fototeka dotycząca Natalii LL dokumentuje wiele ważnych aspektów jej życia i twórczości. Fundacja gromadzi fotografie w postaci negatywów, odbitek, wydruków, plików cyfrowych czy diapozytywów. Poszczycić możemy się również dużym zasobem reprodukcji prac artystki, które tworzą coraz pełniejszy katalog jej dokonań.
Fundacja posiada w swoich zbiorach niezwykle cenną kolekcję prac artystki. Ze względu na ich, w wielu przypadkach, specyficzny charakter wykonania, mając na względzie aspekty konserwatorskie a przede wszystkim ich bezpieczeństwo, przechowywane są one w poszczególnych działach zbiorów. Pozwala to na stworzenie najlepszych warunków magazynowania obiektów.
Zbiory te są stale udostępniane badaczom w siedzibie fundacji oraz na wystawach czasowych.
Natalia LL (ur. w 1937 w Żywcu, zm. w 2022 we Wrocławiu). W 1963 roku ukończyła studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (obecnie Akademia Sztuk Pięknych), pod kierunkiem profesora Stanisława Dawskiego. Po roku dołączyła do ZPAF. W latach 1970–1981 wraz z Andrzejem Lachowiczem, Zbigniewem Dłubakiem oraz Antonim Dzieduszyckim tworzyła galerię PERMAFO, która obok organizowania wystaw zajmowała się również tworzeniem wydawnictw. Działalność ta przyczyniła się w dużym stopniu do rozwoju nurtów neoawangardowych na gruncie polskim. Z Andrzejem Willem i Andrzejem Lachowiczem organizowała Międzynarodowe Triennale Rysunku, podczas którego pełniła funkcję komisarza oraz wiceprzewodniczącej. W 1975 roku włączyła się do międzynarodowego ruchu sztuki feministycznej, biorąc udział w licznych sympozjach i wystawach. Była stypendystka Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku w 1977 roku. W maju 2007 roku została odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w 2013 roku otrzymała Nagrodę im. Katarzyny Kobro – wyróżnienie wręczane artystom przez artystów, zaś w 2018 uhonorowana została Rosa Schapire Art Prize. W latach 2004–2013 pracowała jako Starszy Wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). Jej prace zaliczane są do konceptualizmu, nurtów foto art i body art. Zajmowała się malarstwem, rzeźbą, instalacją, fotografią, wideo, performansem oraz rysunkiem.