Chałupa z Radeczyny. Badania terenowe

W ramach projektu realizowanego dzięki dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na początku maja wyruszyliśmy na badania terenowe. Odwiedziliśmy kilka malowniczych wsi i przysiółków w okolicach Stalowej Woli: Radeczynę, Rzeczycę Długą, Jastkowice, Majdan, Moskale, Targowisko, Kuziory, Rudę Jastkowską i Trześń (ta ostatnia już bliżej Sandomierza).

To był bardzo intensywny i inspirujący czas. Przeprowadziliśmy dwie rozmowy z najstarszymi mieszkańcami – o ich życiu, zwyczajach i wspomnieniach. Fragmenty tych opowieści znajdą się w książce, nad którą właśnie pracujemy. Przewieźliśmy też do naszej siedziby wyposażenie dawnej chałupy z pierwszej połowy XX wieku – dary przekazane nam jeszcze w ubiegłym roku. Wykonaliśmy wiele zdjęć dokumentacyjnych i pozyskaliśmy nowe obiekty w terenie. A wolne chwile – przy pięknej pogodzie – spędzaliśmy nad urokliwą rzeką Bukową.

Naszym celem jest budowanie zbiorów z zakresu etnologii i antropologii, które w przyszłości staną się podstawą stałej galerii (wiele obiektów już dziś znajduje się w pracowni konserwatorskiej).

Dziś chcemy opowiedzieć Wam o wyjątkowym człowieku i miejscu. Pan Leon Kaczor z Rudy Jastkowskiej to prawdziwa skarbnica wiedzy o dawnych narzędziach i sprzętach gospodarskich. Mieszka w drewnianym domu z lat 50. XX wieku, otoczonym budynkami gospodarczymi, w tym stajnią z materiałów pochodzących z chałupy z XIX wieku. Spędziliśmy z nim długie godziny, nagrywając rozmowę i poznając kolejne obiekty z jego otoczenia.

To dzięki niemu dowiedzieliśmy się m.in. jak wyglądały i do czego służyły drewniane przedmioty wykorzystywane podczas świniobicia, jak wyglądało pożegnanie zmarłych przed pogrzebem czy jaką funkcję pełnił wóz konny, którym przewożono niegdyś ciała na cmentarz – zanim w Jastkowicach pojawił się karawan, który zresztą wciąż można tam zobaczyć.

Skrzynie, koła, koryta, stare narzędzia – wszystko to znajdziecie w naszej publikacji.

Czy chcielibyście więcej takich historii?